10-16 Kasım 2025
Keyfi Gözaltı ve Tutuklamalar
Hafta boyunca savcılar en az 50 kişi hakkında Gülen hareketiyle irtibatlı oldukları gerekçesiyle gözaltı kararı verdi. Birleşmiş Milletler Keyfi Tutuklama Çalışma Grubu (WGAD) tarafından Ekim 2020’de yayımlanan bir görüş belgesinde söz konusu grupla bağlantılı olduğu iddia edilen kişilerin geniş çaplı ve sistematik olarak hürriyetinden mahrum bırakılmasının insanlığa karşı suç teşkil edebileceği belirtildi. Derneğimiz 15 Temmuz darbe girişiminden bu yana gerçekleşen Gülen hareketi bağlantılı toplu gözaltı uygulamalarını detaylı bir veritabanı vasıtasıyla sistematik olarak kayda geçirmektedir.
16 Kasım: Merve Saydan, AİHM’in hukuka aykırı bulduğu delillere dayanan Gülen hareketi bağlantılı suçlamalarla, bir yaşındaki bebeğiyle birlikte Eskişehir’de tutuklanarak cezaevine gönderildi; AİHM Türkiye’nin bağlayıcı kararlarını uygulamasını bekliyor.
Zorla Kaybedilmeler
Hafta boyunca, 2016-2018 yılları arasındaki olağanüstü hal döneminde görevinden ihraç edilen ve 6 Ağustos 2019 tarihinde ortadan kaybolduğu ihbar edilen eski kamu çalışanı Yusuf Bilge Tunç’tan bir haber alınamadı. Tunç’un ortadan kaybolması 2016 yılından bu yana yaşanan ve Türk hükümetinin dahil olduğuna dair güçlü bulgular içeren bir dizi zorla kaybedilme vakasının son örneklerinden biri oldu.
İfade ve Basın Özgürlüğü
13 Kasım: Türkiye, ulusal güvenlik gerekçesiyle tutuklu muhalefet adayı Ekrem İmamoğlu’nun seçim kampanyasına ait X hesabını erişime engelledi.
14 Kasım: Freedom House’un 2025 raporunda Türkiye, internet özgürlüğünde uzun vadeli en keskin düşüş yaşayan ülkeler arasında gösterildi; 31/100 puan verilen rapor, sansür, erişim kısıtlamaları, gözetim ve yeni siber güvenlik yetkilerindeki genişlemeyi vurguladı.
İnsan Hakları Savunucuları
14 Kasım: Savcılık, avukat ve İHD Eş Genel Başkanı Eren Keskin’i hedef alan cinsiyetçi ve tehditkâr sosyal medya paylaşımlarına ilişkin soruşturmayı kapattı.
Yargı Bağımsızlığı ve Hukuk Devleti
10 Kasım: Bağımsız milletvekili Mustafa Yeneroğlu, Adalet Bakanı Yılmaz Tunç’un Türkiye’nin AİHM kararlarına uyum oranını yanıltıcı biçimde sunduğunu belirterek, ülkenin öncü davaların yalnızca yüzde 68’ini uyguladığını ve 448 kararın hâlâ yerine getirilmediğini söyledi.
Kürt Azınlık
13 Kasım: Bir cezaevi kurulu, eski Diyarbakır Büyükşehir Belediye Başkanı Selçuk Mızraklı’nın denetimli serbestlik başvurusunu, “örgütten ayrıldığına dair” beyan vermeyi reddettiği gerekçesiyle yine kabul etmedi.
14 Kasım: Bir Türk mahkemesi, Medya Haber TV’de program moderatörlüğü yapan gazeteci Rahime Karvar’a, bir terör örgütüne yardım suçlamasıyla iki yılı aşkın süreli hapis cezası verdi.
Mülteciler ve Göçmenler
15 Kasım: Human Rights Watch, Türkiye’nin Uygurların oturum izinlerini iptal ederek keyfi kısıtlama kodları uyguladığını ve bazılarını üçüncü ülkelere gönderdiğini, bunun da Çin’e geri gönderme riski taşıdığını bildirdi; yaklaşık 50 bin kişilik Uygur topluluğu artık kendini güvende hissetmiyor.
İşkence ve Kötü Muamele
12 Kasım: DEM Parti milletvekilleri, 17 yaşındaki bir kız çocuğunun tutuklu bulunduğu cezaevinde tehdit ve cinsel içerikli gözdağına maruz kaldığı iddiaları üzerine meclis araştırması talep etti.
14 Kasım:Erzincan Kadın Kapalı Cezaevi’nde iki tutuklu kadın, kelepçeli muayeneye zorlanmaları nedeniyle tedaviye erişemedi; doktor, suç gerekçesine göre ayrım yapamayacağını belirtse de jandarma kelepçeleri çözmeyi reddetti.
15 Kasım: İnsan Hakları Derneği’nin raporuna göre Türkiye’de 2024 yılı boyunca en az 3.254 işkence ve kötü muamele vakası kaydedildi; protesto yasakları, keyfi gözaltılar, ağır cezaevi koşulları ve ifade özgürlüğü üzerindeki baskılar sürdü.
12 Kasım: Gülen hareketine bağlı olduğu iddiasıyla cezaevinde bulunan 72 yaşındaki Abdullah Tırpan’ın ciddi hastalığı nedeniyle defalarca bayıldığı ve tıbbi tahliye taleplerinin reddedildiği bildirildi.
13 Kasım: Sosyal medya kullanıcıları, yeniden yargılama süreci devam ederken 16 aylık kızıyla birlikte hapiste bulunan Deniz Gündoğdu’nun serbest bırakılması için kampanya başlattı.
